معمولاً ایرلند را به داستانهای پریان و موجودات افسانهای و شعرهای موزون میشناسند. اما آیا میدانستید این کشور کوچک اروپایی در حوزۀ فناوری و استارتاپ جایگاه ویژهای را به خود اختصاص داده است؟ اگر به دوبلین، پایتخت ایرلند سفر کنید، بیشتر با استارتاپهای موفق روبهرو خواهید شد تا موجودات افسانهای!
اکوسیستم استارتاپی دوبلین بهخاطر برخورداری از تنوع و دسترسی آسان شهرت دارد. در واقع، ایرلند و دوبلین بهطور مداوم در رتبهبندیهای مختلف اکوسیستم استارتاپ که هر ساله منتشر میشود، جایگاه خوبی کسب میکنند. این پایتخت اروپایی، میزبان دفتر مرکزی غولهای فناوری گوگل و متا در اروپاست که در اکوسیستم پررونقی از استارتاپها قرار دارند. بیایید با هم بررسی کنیم که دوبلین چطور توانسته به این جایگاه دست یابد.
چرا دوبلین مقصد مناسبی برای استارتاپها و شرکتهای نوپاست؟
طبق گزارش منتشرشده از سوی فایننشال تایمز (Financial Times) با عنوان «شهرهای آینده از نظر سرمایهگذاری مستقیم خارجی» (FDI Intelligence Tech Cities of the Future) دوبلین بهعنوان یکی از برترین شهرهای فناوری اروپا معرفی شده است.
در این گزارش، ۷۵ شهر در سراسر اروپا از منظرهای گوناگون از جمله «پتانسیل اقتصادی» و «ارتباطات» رتبهبندی شدند. دوبلین مقام سوم را کسب کرد. این رتبه دوبلین را به مکانی ایدهآل برای استارتآپهای فناوریهای در حال ظهور تبدیل کرده است.
همچنین در بخش «مناطق کوچک»، دوبلین رتبۀ اول را به خود اختصاص داده است. اینها تنها جایگاههایی نیست که دوبلین توانسته از آن خود کند. طبق گزارش EU-Startups.com، این پایتخت پرجنبوجوش و پویا در بین ۱۵ گزینۀ برتر بزرگترین قطبهای استارتاپی اروپا قرار دارد.
اگر بگوییم که دوبلین توانسته این جایگاه را در کنار شهرهای بسیار بزرگتری نظیر میلان در ایتالیا، هامبورگ در آلمان و کپنهاگ در دانمارک از آن خود کند، بیشتر به اهمیت آن پی میبرید.
کمکهای مالی، تأمین بودجه و حمایتهای استارتاپی در ایرلند
در قسمت قبل توضیح دادیم که چرا ایرلند، کشوری کوچک در گوشهای از اروپا، توانسته سرمایهگذاران و استارتاپها را جذب کند. علاوه بر مطالبی که گفته شد، دلیل دیگر آن در امکاناتی نهفته است که ایرلند برای سرمایهگذاران و صاحبان استارتاپ در نظر میگیرد.
دولت ایرلند میکوشد تا امکاناتی را فراهم آورد که مشاغل با هر شکل و اندازهای را جذب کند. در نتیجه، استارتآپهای مستقر در دوبلین میتوانند مجموعهای از کمکهای مالی، مشوقهای مالیاتی و سایر حمایتهایی را که برای موفقیت کسبوکارشان لازم است، دریافت کنند.
در ادامه، دربارۀ سازمانها، طرحهای تشویقی و سایر برنامههای حمایتی صحبت میکنیم.
– دفاتر سازمانی محلی (Local Enterprise Offices)
برای هرکسی که بهدنبال اطلاعات و پشتیبانی برای راهاندازی کسبوکار در دوبلین است، شبکۀ اِلایاو (LEO) اولین ایستگاه است. چهار مرکز اِلایاو در این شهر مستقرند:
دوبلین سیتی (Dublin City)
دان لاغایر-راتدان (Dún Laoghaire-Rathdown)
ساوت دوبلین (South Dublin)
فینگال (Fingal)
دفاتر سازمانی محلی خدماتی نظیر دسترسی آسان به آموزشهای باکیفیت، مشاوره و رویدادهای شبکهسازی را فراهم میکنند. استارتآپهای واجد شرایط میتوانند برای تحقیقات امکانسنجی، حقوق و دستمزد و سایر هزینهها نیز درخواست کمک مالی کنند.
– ایرلند اینترپرایز (Enterprise Ireland)
ایرلند اینترپرایز از استارتاپهای با پتانسیل بالا که در حال توسعۀ محصولات و خدمات نوآورانه و صادراتمحورند، پشتیبانی میکند. این مرکز طیف گستردهای از کمکهای مالی و آموزشی و توسعهمحور را برای استارتاپهای واجد شرایط فراهم میآورد. هدف ایرلند اینترپرایز آن است که به کسبوکارهای نوپا و استارتاپها کمک کند به بازارهای جهانی راه یابند.
ایرلند اینترپرایز بزرگترین مرکز سرمایهگذار برای تأمین سرمایۀ اولیه در ایرلند است که هر ساله در بیش از ۷۰ کسبوکار نوپا با پتانسیل بالا سرمایهگذاری میکند. سبد آن شامل بیش از هزار و ۳۰۰ سرمایهگذاری در شرکتهاست.
علاوه بر صندوق نوآورانۀ استارتاپ با پتانسیل بالا، این سازمان برنامۀ New Frontiers و همچنین کمکهای مالی برای تحقیقات بازار و خدمات نوآورانه را ارائه میکند. حتی برای تشویق بیشتر زنان به مشارکت در اکوسیستم استارتاپی ایرلند، از کارآفرینان زن نیز حمایت میکند.
– مشوقهای مالیاتی و طرحهای نوآورانه
علاوه بر کمکهای مالی به استارتاپها، دولت ایرلند طرحهای مالیاتی سخاوتمندانهای را برای تشویق شرکتهای نوآور ارائه میکند. در برخی از این طرحها، استارتآپها در سه سال اول از معافیتهای مالیاتی بیشتری برخوردار میشوند.
همچنین، اعتبارات مالیاتی تحقیق و توسعه تا ۲۵درصد، کسر مالیات مربوط به مالکیت معنوی و مشوق سرمایهگذاری اشتغال برای کسانی که استارتاپهای خاصی را تأمین مالی میکنند وجود دارد. این طرحهای تشویقی، کارآفرینان زیادی را جذب میکنند و کلیدی برای ارتقای اکوسیستم استارتاپی دوبلین هستند.
سرمایهگذاران فرشته (Business angels) یا فرشتههای کسبوکار که خود کارآفرینان موفقی هستند، منبع بسیار مهمی برای تأمین سرمایۀ اولیه در ایرلند محسوب میشوند. همچنین، این سازمانها تخصص و راهنماییهای ارزشمندی را به استارتاپها ارائه میدهند. در دوبلین، فورتر (Furthr) یکی از سرمایهگذاران اصلی در این زمینه است.
– سایر طرحهای حمایتی
شتابدهندهها و انکوباتورها راه بسیار خوبی برای رشد سریع استارتاپها هستند. چندین شتابدهنده در دوبلین تلاش میکنند تا خدمات بهتری را به شرکتهای نوپا ارائه دهند. خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که اگر در دوبلین کار کردهاید و سپس شغل خود را از دست دادهاید، ممکن است واجد شرایط دریافت کمکهزینۀ راهاندازی استارتاپ باشید.
داگپچ لب (Dogpatch Labs) مرکز نوآوری و شتابدهندۀ استارتآپ است که در دوبلین فعالیت میکند. البته بهتازگی فعالیتهای خود را به پالو آلتوی کالیفرنیا گسترش داده است.
با کمک به کارآفرینان و بهاشتراکگذاری دانش، این شتابدهنده کمک میکند که اکوسیستم استارتاپی ایرلند گسترش یابد. هدف داگپچ لب تبدیلشدن به نیروی پیشرو در ترویج اکوسیستم استارتاپی پویا و موفق در ایرلند است.
این مرکز خدماتی نظیر مربیگری و راهنمایی توسط متخصصان باتجربه، دسترسی به فرصتهای تأمین مالی و سرمایهگذاری و برگزاری رویدادهای شبکهسازی و کارگاههای آموزشی را ارائه میدهد.
برخی مسابقات استارت آپی نیز در دوبلین برگزار میشود. این رقابتها میتوانند راه بسیار خوبی برای بالابردن شهرت استارتآپ باشند و گاهی جوایز ارزشمندی در نظر گرفته میشود که میتواند منبع خوبی برای تأمین نیازهای مالی شرکتهای نوپا محسوب شود. مسابقات اصلی استارتاپی در ایرلند عبارتاند از:
- Ireland’s Best Young Entrepreneur
- The National Start-up Awards
- Google’s Adopt a Startup
- Intertrade Ireland’s Seedcorn Competition
- The Ireland Funds Business Plan Competition
شبکهسازی، تعامل و گفتوگو و آموزش از مزایای رویدادهایی است که اکوسیستم استارتاپی دوبلین برگزار میکند. دفاتر سازمانی محلی، دیجیتال هاب (Digital Hub) و اتاق بازرگانی دوبلین بهطور مرتب رویدادهایی را سازماندهی میکنند.
آشنایی با استارتاپهای دوبلین
پیش از آشنایی با استارتاپهای موفق دوبلین، خوب است مختصری دربارۀ انواع استارتاپ صحبت کنیم. این تقسیمبندی بر اساس میزان سرمایه انجام شده است. اگر به موضوعات کسبوکاری علاقهمند باشید، با اصطلاحات یونیکورن (Unicorn)، سونیکورن (soonicorn) و مینیکورن (minicorn) آشنا هستید. اجازه دهید این اصطلاحات را با هم مرور کنیم.
– استارتاپ یونیکورن یا تکشاخ
استارتاپ یونیکورن به استارتاپهایی اطلاق میشود که ارزش آن به بیش از ۱ میلیارد دلار میرسد. حدود ۷ سال طول میکشد تا استارتاپهای نوپا یونیکورن شوند. دیجیکالا، اسنپ و شیپور نمونههای ایرانی و اوبر و ایربیاندبی، توییتر از نمونههای خارجی استارتاپهای تکشاخ هستند.
مشخصات کلیدی استارتاپ یونیکورن عبارتاند از:
- ارزشگذاری: بیش از ۱ میلیارد دلار
- رشد: رشد بالا و پایدار
- مدل کسبوکار: نوآورانه و دارای پتانسیل بازار بزرگ
- تسلط بر بازار: رهبر بازار و دارای توان تبدیلشدن به یک غول جهانی
- تیم: بنیانگذاران و مدیران باتجربه و نیروی کار جوان و خلاق
- منابع مالی: دسترسی به منابع مالی قابلتوجه از طریق سرمایهگذاری خطرپذیر یا سایر روشهای تأمین منابع مالی
– استارتاپ سونیکورن
به استارتاپی گفته میشود که ارزش آن به کمتر از ۱ میلیارد دلار میرسد. درووا (Druva) از نمونههای سونیکورنهای موفق است. درووا یک شرکت آمریکایی است که در حوزۀ نرمافزار فعالیت میکند. استارتاپهای سونیکورن در آینده به یونیکورن تبدیل میشوند.
- مشخصات کلیدی استارتاپ سونیکورن عبارتاند از:
- ارزشگذاری: کمتر از ۱ میلیارد دلار
- رشد: رشد بالا و انفجاری
- نوآوری: پیشرو در توسعۀ فناوریهای جدید و مدلهای کسبوکار نوآورانه
- تأثیرگذاری: ایجاد تحولات بزرگ در صنعت خود و جامعه و اکوسیستم استارتاپی
– استارتاپ مینیکورن
به استارتاپی خصوصیای گفته میشود که ارزشگذاری آن بین ۵۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد دلار باشد. این اصطلاح برای تمایز بین استارتاپهای نوظهور با پتانسیل رشد بالا و یونیکورنهای تثبیتشده به کار میرود. کافه بازار و دیجیکالا جت نمونههای ایرانی و پینترست، اسپاتیفای، دراپباکس و اسلک نمونههای جهانی استارتاپهای مینیکورن هستند.
مشخصات کلیدی استارتاپ مینیکورن عبارتاند از:
- ارزشگذاری: بین ۵۰۰ میلیون تا کمتر از ۱ میلیارد دلار
- رشد: نرخ رشد بالا و پتانسیل تبدیلشدن به سونیکورن
- تمرکز: تمرکز بر بازارهای خاص یا منطقهای
- نوآوری: ارائۀ راهحلهای نوآورانه برای مشکلات موجود در بازار
- چابکی: توانایی انطباق سریع با تغییرات بازار و رقابت
بارزترین تمایز میان این سه نوع استارتاپ در ارزشگذاری آنهاست. یونیکورنها در بالاترین سطح قرار میگیرند، سونیکورنها در رتبۀ دوم و مینیکورنها در جایگاه سوم. معمولاً سونیکورنها نرخ رشد سریعتری دارند. مینیکورنها نیز پتانسیل رشد بالایی دارند، اما ممکن است هنوز به مرحلۀ بلوغ کامل نرسیده باشند.
یونیکورنها و سونیکورنها اغلب در بازارهای جهانی فعالیت میکنند و بهدنبال ایجاد تحولات بزرگ در صنایع خود هستند. مینیکورنها تمایل بیشتری به تمرکز بر بازارهای داخلی یا منطقهای دارند و ممکن است در مراحل اولیۀ توسعه محصول یا خدمات خود باشند. در ادامۀ مقاله، با مهمترین استارتاپهای یونیکورن ایرلند آشنا میشویم.
استارتاپهای تکشاخ ایرلند؛ پیشگامان نوآوری
دوبلین بهعنوان کانونی پُررونق برای استارتآپهای حوزۀ فناوری، میزبان برخی از استارتاپهای یونیکورن است. آمادهاید با آنها آشنا شوید؟
در حال حاضر، ۷ استارتاپ یونیکورن در ایرلند وجود دارد که هرکدام ارزشی بیش از ۱ میلیارد دلار دارند. این شرکتها در صنایع مختلفی از جمله فناوری مالی، تجارت الکترونیک و توسعۀ نرمافزار پیشرو هستند. در اینجا معرفی مختصری از هرکدام از آنها ارائه میشود:
استرایپ (Stripe): استرایپ استارتاپ تکشاخ در حوزۀ خدمات مالی است. بهعنوان پیشگام و رهبری در پردازش پرداخت آنلاین، استرایپ به کسبوکارها در هر اندازهای کمک میکند تا پرداختها را بهصورت آنلاین دریافت کنند.
اینترکام (Intercom): اینترکام استارتاپ یونیکورن در حوزۀ نرمافزار است. این مجموعه، پلتفرمی برای خدمات مشتری ارائه میدهد که به کسبوکارها کمک میکند تا از طریق کانالهای مختلف از جمله چت، ایمیل و شبکههای اجتماعی با مشتریان خود در ارتباط باشند.
یودمی (Udemy): یودمی استارتاپ یونیکورن و پلتفرمی برای یادگیری آنلاین است که طیف گستردهای از دورهها و آموزشها را در موضوعات مختلف ارائه میدهد.
ایامسیاس (AMCS): استارتاپ تکشاخ ایامسیاس نرمافزار و خدمات لازم را برای صنعت مدیریت پسماند ارائه میدهد و به شرکتها در جمعآوری، پردازش و دفع کارآمدتر پسماند کمک میکند.
تراستپایلوت (Trustpilot): پلتفرمی است که به مصرفکنندگان امکان میدهد نظرات خود دربارۀ کسبوکارها را به اشتراک بگذارند.
فنرگو (Fenergo): استارتاپ یونیکورن فنرگو نرمافزاری را توسعه میدهد که به مؤسسات مالی در انطباق با مقررات و مدیریت دادههای مشتری کمک میکند.
ترنسفرمیت (TransferMate): استارتاپ ترنسفرمیت راهحلهای پرداخت B2B را برای کسبوکارها در هر اندازهای ارائه میدهد.
ویفلایر (Wayflyer): این استارتاپ یونیکورن تأمین مالی مبتنی بر درآمد را برای کسبوکارهای تجارت الکترونیک ارائه میدهد.
محتوای مرتبط با این مقاله:
اینها تنها چند نمونه از استارتاپهای موفقی هستند که در سالهای اخیر در ایرلند ظهور کردهاند. بخش فناوری قوی این کشور و سیاستهای حمایتی دولت، زمینهای مساعد برای نوآوری ایجاد کرده است و میتوان انتظار داشت که در سالهای آینده شاهد ظهور شرکتهای تکشاخ بیشتری در ایرلند باشیم.
جمعبندی نهایی
دوبلین، قطب فناوری و استارتاپ ایرلند، بهسرعت به مرکزی بینالمللی برای نوآوری و کارآفرینی تبدیل میشود. این شهر با ترکیب منحصربهفردی از تاریخ غنی، زیرساختهای مدرن، استعدادهای درخشان و محیط حمایتی، بستری ایدهآل را برای رشد و شکوفایی شرکتهای نوپا و فناوریهای پیشرفته فراهم میکند.
ارائۀ مشوقهای مالی، برنامههای حمایتی و زیرساختهای مناسب و نیز دسترسی به بازار بزرگ و پویای اروپا با بیش از ۴۵۰ میلیون مصرفکننده از دلایل رشد اکوسیستم استارتاپی و جذب سرمایهگذاران از سراسر جهان است.
این شهر با جذب سرمایهگذاریهای بیشتر، توسعۀ خدمات مناسب و پرورش نسل جدیدی از کارآفرینان، به رونق خود ادامه خواهد داد و بهعنوان قطبی برای استعدادها و ایدههای نوآورانه در سطح جهانی معرفی خواهد شد.