اگر قصد سفر دارید و میخواهید تفاوت بین پاسپورت و ویزا را بدانید، ما همه چیز را توضیح میدهیم. قبل از سفر، آگاهی از تفاوتهای پاسپورت و ویزا ضروری است، شاید به هر دو نیاز داشته باشید.
پاسپورت (Passport) مدرک شناسایی رسمی کشور شما است که به شما اجازه میدهد به صورت بینالمللی سفر کنید. ویزا (Visa)، مهری است که توسط سفارت کشور مقصد در پاسپورت شما زده میشود و به شما اجازه ورود به آن کشور را برای یک هدف خاص و مدت زمان مشخص میدهد.
- پاسپورت توسط دولت کشور تابعیت شما صادر میشود.
- ویزا توسط سفارت یا کنسولگری کشوری که میخواهید به آن سفر کنید، صادر میشود.
تقریباً همیشه برای سفر به خارج از کشور به پاسپورت نیاز دارید؛ اما اینکه به ویزا نیاز دارید یا بستگی به ملیت و مقصد شما دارد.
با پاسپورت ایرانی میتوانید بدون ویزا به این کشورها سفر کنید:
- ارمنستان
- ترکیه
- گرجستان
- قطر
- جزایر کوک
- دومینیکا
- اکوادور
- هائیتی
- مالزی
- میکرونزی
- مغولستان
- نیوئه
- عمان
- پاکستان
- سریلانکا
- سورینام
📌 گذرنامه هویت و ملیت شما را تأیید میکند و برای سفرهای بینالمللی ضروری است، در حالی که ویزا اجازه ورود به یک کشور خاص را برای یک هدف و مدت زمان خاص میدهد و همیشه ضروری نیست.

پاسپورت (Passport) چیست؟
پاسپورت نوع خاصی از مدرک شناسایی رسمیاست که برای سفرهای بینالمللی استفاده میشود. دولت یک کشور سند را برای شهروندان خود یا در برخی موارد برای اتباع غیر شهروند صادر میکند.
گذرنامهها حاوی اطلاعات شناسایی مانند نام، تاریخ تولد، جنسیت، عکس و شماره پاسپورت شما هستند. بسیاری از پاسپورتها همچنین حاوی تراشههای الکترونیکی هستند که اطلاعات هویتی و امضای شما را به صورت دیجیتالی ذخیره میکنند، که جعل یا تغییر گذرنامه را دشوار میکند.
چه زمانی پاسپورت نیاز است؟
برای سفرهای خارجی به احتمال زیاد به پاسپورت نیاز دارید. برای شهروندان ایرانی که قصد خروج از کشور را دارند، ارائهپاسپورت به عنوان مدرک شناسایی بینالمللی ضروری است. همچنین برای سفرهای هوایی بینالمللی همیشه نیاز به پاسپورت دارید.
ویزا (Visa) چیست؟
ویزا سندی است که به شما اجازه میدهد برای مدت زمان و هدف خاصی وارد کشور دیگری شوید. اینکه آیا برای ورود به یک کشور نیاز به ویزا است به کشور شهروندی، دلیل سفر، مدت اقامت و عوامل دیگر بستگی دارد.
هر کشوری ممکن است دهها نوع مختلف ویزا صادر کند. ممکن است طبقهبندی پیچیدهای از انواع ویزا داشته باشد یا تنها تعداد انگشتشماری از انواع ویزا را ارائه دهد. در اینجا برخی از رایج ترین انواع ویزا آورده شده است:
- ویزای توریستی زمانی صادر میشود که شما برای گشت و گذار، بازدید از دوستان یا سایر اهداف غیر تجاری و غیر رسمیبه کشوری سفر میکنید. این ویزاها معمولا برای اقامت کوتاه چند ماهه صادر میشوند.
- ویزای دانشجویی برای کسانی صادر میشود که در این کشور تحصیل خواهند کرد. آنها معمولاً به شما اجازه میدهند در طول تحصیل در یک کشور بمانید، اما اغلب محدودیتهایی در مورد میزان کار شما وجود دارد.
- ویزای کار به شما اجازه میدهد تا برای اهداف شغلی وارد کشوری شوید. اگر بخواهید در طول اقامت خود کار کنید، اکثر کشورها به ویزای کاری خاص نیاز دارند.
- ویزای ترانزیت زمانی صادر میشود که برای گرفتن یک پرواز ارتباطی نیاز به عبور از یک کشور دارید. ویزای ترانزیت معمولاً برای مدت کوتاهی معتبر است و دارندگان ویزا مجاز به خروج از فرودگاه در هنگام حضور در کشور نیستند.
👈 مطالب مرتبط: تفاوت ویزا و پرمیت چیست؟
چطور ویزا بگیرم؟
کشورهایی که نیاز به ویزا دارند اغلب از شما میخواهند که گذرنامه خود را قبل از سفر به سفارت یا کنسولگری ارسال کنید. الزامات متفاوت است، اما معمولاً از شما خواسته میشود مدارکی از رزرو سفر، عکس، فرم تکمیل شده ویزا و مدرک اقامت ارائه دهید. پردازش ویزا ممکن است چند روز تا بیش از یک ماه طول بکشد.
💡 حتی اگر کشوری برای سفر به ویزا نیاز دارد، همیشه لازم نیست از قبل برای آن درخواست دهید. برخی از کشورها در بدو ورود به شما ویزای توریستی میدهند.
در نهایت، برخی از کشورها به شما اجازه میدهند که به صورت الکترونیکی برای ویزا اقدام کنید. به عنوان مثال، استرالیا به شهروندان ایالات متحده و همچنین افراد معدودی از کشورهای دیگر اجازه میدهد تا یک سازمان مسافرتی الکترونیکی دریافت کنند. شما میتوانید برای ویزای الکترونیکی به صورت آنلاین درخواست دهید و به شما امکان میدهد بدون ارائه پاسپورت خود به سفارت یا کنسولگری، ویزا دریافت کنید.
چه زمانی به ویزا نیاز دارم؟
اینکه آیا برای سفر به ویزا نیاز دارید به تابعیت شما، کشوری که به آن سفر میکنید، هدف شما از سفر و مدت زمانی که قصد اقامت دارید بستگی دارد.
شهروندان ایرانی برای سفر به همه کشورهای جهان، بجز کشورهایی که در لیست زیر آمده است، به ویزا نیاز دارند.
✅ لیست کشورهایی که با پاسپورت ایرانی بدون ویزا میتوان به آنها سفر کرد:
ارمنستان، ترکیه، گرجستان، قطر، جزایر کوک، دومینیکا، اکوادور،هائیتی، مالزی، میکرونزی، مغولستان، نیوئه، عمان، پاکستان، سریلانکا و سورینام.
سناریوهایی از تفاوت پاسپورت و ویزا
برای درک بهتر تفاوت بین پاسپورت و ویزا، چند سناریوی واقعی را بررسی میکنیم که بهویژه برای افرادی که قصد سفر به کانادا یا خروج از این کشور را دارند، کاربردی خواهد بود.
سناریو ۱: سفر داخلی در کانادا – بدون نیاز به پاسپورت
مثال: فرض کنید فردی در شهر تورنتو زندگی میکند و قصد دارد برای تفریح به شهر ونکوور سفر کند. در این حالت، نیازی به ارائه پاسپورت نیست، چرا که هر دو شهر در خاک کانادا قرار دارند. برای انجام این سفر، تنها یک کارت شناسایی معتبر، مانند گواهینامه رانندگی یا کارت شناسایی استانی، کفایت میکند.
سناریو ۲: سفر خارجی به کشوری که ویزا لازم ندارد
مثال: یک شهروند کانادایی برنامهریزی میکند که برای گذراندن تعطیلات به فرانسه سفر کند. از آنجا که کانادا جزو کشورهایی است که شهروندانش برای ورود به منطقه شینگن تا ۹۰ روز نیازی به ویزا ندارند، تنها همراه داشتن پاسپورت معتبر کانادایی برای ورود و خروج از این کشور کافی خواهد بود.
سناریو ۳: سفر خارجی به کشوری که نیاز به ویزا دارد
مثال: یک شهروند کانادایی قصد دارد برای گردشگری به کشور چین سفر کند. از آنجایی که چین ورود بدون ویزا را برای اتباع کانادایی مجاز نمیداند، این فرد باید پیش از سفر، ویزای توریستی چین را از سفارت یا کنسولگری این کشور در کانادا دریافت کند. پس از تأیید، ویزای مربوطه در پاسپورت فرد درج شده و اجازه ورود به چین برای مدت مشخصی را خواهد داشت.
سناریو ۴: اشتغال در کانادا برای یک فرد خارجی
مثال: شهروندی ایرانی پیشنهاد شغلی از یک شرکت کانادایی دریافت کرده است. برای اینکه بتواند بهصورت قانونی در کانادا مشغول به کار شود، باید از طریق سفارت کانادا در استانبول، ویزای کاری دریافت کند. این ویزا در پاسپورت وی ثبت شده و مشخص میکند که تحت چه شرایطی و برای چه مدت اجازه کار در کانادا را خواهد داشت.
سناریو ۵: تحصیل در کانادا برای یک دانشجوی خارجی
مثال: یک دانشجو از ایران موفق به دریافت پذیرش از یک دانشگاه در مونترال شده است. با این حال، پیش از ورود به کانادا، لازم است که ویزای تحصیلی خود را از سفارت یا کنسولگری کانادا دریافت کند. پس از تأیید، ویزای تحصیلی در پاسپورت وی درج شده و به او اجازه میدهد که برای تحصیل در کانادا اقامت داشته باشد.
بهطور کلی، پاسپورت بهتنهایی برای ورود به یک کشور خارجی کافی نیست و بسته به مقصد سفر، ممکن است نیاز به دریافت ویزا وجود داشته باشد. بنابراین، پیش از برنامهریزی سفرهای خارجی، بررسی شرایط ورود به کشور مقصد ضروری است.
پاسپورت | ویزا | |
---|---|---|
ماهیت | مدرک هویتی بینالمللی | مجوز ورود به کشور دیگر |
مرجع صادرکننده | کشور مبدا تابعیت یا ملیت متقاضی | سفارت یا کنسولگری کشور مقصد |
موارد استفاده | در همه سفرهای بینالمللی | در سفر به کشورهایی که نیاز به مجوز ورود (ویزا) دارند |
اعتبار | معمولا 10 سال | بسته به مدت اقامت |
تفاوت پاسپورت و ویزا، یادداشت پایانی
خلاصه تفاوت پاسپورت و ویزا به شرح زیر است:
پاسپورت
- سند هویتی در خارج کشور
- صدور توسط دولت کشور مبدا
- اعتبار معمولا 10 سال
- حاوی اطلاعاتی مانند نام دارنده، تاریخ تولد، عکس، امضا و ملیت
- مورد نیاز برای همه سفرهای خارجی
ویزا
- مهر یا تاییدیه برای سفر خارجی
- صدور توسط سفارت یا کنسولگری کشور مقصد
- مدت اعتبار مشخص و هدف معلوم
- دارای انواع مختلف مانند ویزای توریستی، دانشجویی، کاری، ترانزیت و دیپلماتیک
- مورد نیاز برای برخی سفرهای خارجی (وابسته به کشور مقصد)
نام کامل “ویزا” Visa International Stay Admission است، اما معمولاً با نام اختصاری “Visa” شناخته میشود.
پاسپورت توسط دولت کشور متقاضی صادر میشود، درحالیکه ویزا توسط سفارت یا کنسولگری کشوری که فرد قصد سفر به آن را دارد، صادر میگردد
در اکثر موارد خیر. پاسپورت برای سفر بینالمللی ضروری است، اما بسته به کشور مقصد و ملیت فرد، ممکن است ویزا نیز لازم باشد.
انواع مختلف ویزا شامل: ویزای توریستی، ویزای کاری، ویزای تحصیلی، ویزای تجاری است که هر نوع شرایط و الزامات خاص خود را دارد.
مدت اعتبار ویزا بسته به کشور صادرکننده و نوع ویزا متفاوت است. برخی ویزاها یکبار ورود و برخی دیگر چندبار ورود هستند و برای مدت معینی اعتبار دارند.
برخی کشورها ویزای ورود در بدو ورود (Visa on Arrival) را برای ملیتهای خاصی ارائه میدهند. اما لازم است قبل از سفر، مقررات مربوط به ویزای کشور مقصد را بررسی کنید
بله، در برخی موارد ممکن است یک پاسپورت دارای چند ویزای معتبر برای کشورهای مختلف باشد. اما قوانین هر کشور برای ورود و استفاده از ویزا شاید متفاوت باشد.
نه. برای دریافت ویزا، ابتدا باید پاسپورت داشته باشید. همچنین، پاسپورت شما باید حداقل ۶ ماه از تاریخ سفر اعتبار داشته باشد.