اخذ شهروندی کانادا آرزوی تمام متقاضیان مهاجرت به کاناداست. اگر شما اقامت دائم کانادا را داشته باشید و در طول پنج سال گذشته، سه سال در کانادا زندگی کرده باشید، احتمالاً بتوانید برای شهروندی یا Citizenship کانادا درخواست دهید. کانادا به عنوان یکی از مهاجرپذیرترین کشورهای جهان، روش‌ها و برنامه‌های مهاجرتی متعددی به متقاضیان برای رسیدن به اقامت دائم و شهروندی این کشور ارائه میدهد. در این مقاله به بررسی شرایط و مراحل گرفتن شهروندی کانادا پرداخته‌ایم.
شهروند یا سیتیزن در مباحث مهاجرت به عضوی از جامعه گفته می‌شود که طبق قانون آن کشور حقوق مشخصی دارد. تقریبا تمام متقاضیان مهاجرت به کانادا در پی راه و روشی هستند که به شهروندی و پاسپورت کانادایی برسند.
قوانین مهاجرتی کشور کانادا حق شهروندی را به دو صورت اعطا می‌کند؛ تولد در خاک کانادا یا Born Citizenship و شهروند تابعه Naturalized Citizen که طیِ گذراندن مراحل قانونی دریافت می‌شود. در ادامه روش دوم را مطالعه می‌کنیم.
مزایای شهروندی کانادا
تبدیل شدن به شهروند کانادایی مزایایی دارد که دارندگان کارت اقامت دائم کانادا از آن بی‌بهره هستند. یکی از مهم‌ترین امتیازات اخذ شهروندی کانادا سفر بدون نیاز به ویزا به ۱۴۰ کشور دنیاست. پاسپورت کانادا یکی از قدرتمندترین پاسپورت‌های جهان است که به شهروندان آزادی سفر بیشتری داده است.
شهروندان کانادایی فرصت‌های شغلی بیشتری دارند و می‌توانند در مشاغل دولتی و غیردولتی بدون محدودیت مشغول به کار شوند. افزون بر تعدد مشاغل برای شهروند کانادایی، امنیت شغلی نیز با دریافت حق شهروندی بالا می‌رود.
شهروندان کانادایی با دریافت حق رأی می‌توانند در تمامی انتخابات محلی و ملی شرکت در اجتماع نیز فعالیت کنند. علاوه بر شرکت در انتخابات و اثرگذاری در تصمیم‌گیری‌های مهم اجتماعی و حتی سیاسی، با دریافت حق شهروندی می‌توان برای مدیریت سطوح مختلف دولتی نیز اقداماتی انجام داد.
طبق قوانین مهاجرتی کانادا، اگر فردی شهروند کانادا شد، می‌تواند همزمان شهروند کشور مبدأ نیز باشد؛ به عبارت دیگر، دولت کانادا تابعیت دوگانه Dual Citizenship یا حتی ملیت چندگانه را می‌پذیرد.
آیا من واجد شرایط اخذ شهروندی کانادا هستم؟
کشور کانادا یکی از آزادترین سیاست‌های اخذ حق شهروندی در جهان را به تمام افراد ارائه میدهد و به همین علت سالانه صدها هزار نفر واجد شرایط دریافت تابعیت کانادا شده و بیش از ۸۵٪ از آن‌ها نیز موفق به کسب اقامت دائم کانادا می‌شوند.
واجد شرایط بودن برای اخذ شهروندی کانادا مستلزم رعایت شرایط اقامت کانادا، توانایی صحبت کردن به زبان‌های ملی این کشور (انگلیسی یا فرانسوی) و نداشتن سابقه کیفری‌ست. در این مقاله قصد داریم یک نمای کلی از معیارهای لازم برای برآورده‌سازی شرایط تابعیت کانادا را مرور کنیم.
شرایط اخذ شهروندی کانادا چیست؟
در کنار تمام جذابیت‌هایی که حق شهروندی می‌تواند داشته باشد، رسیدن به آن مراحل و مدارک بسیاری نیاز دارد که در طول چند سال اقامت در این کشور به‌دست می‌آید. اگر می‌خواهید واجد شرایط درخواست شهروندی کانادا شوید، باید چندین معیار را رعایت کنید که عبارتند از:
- مقیم دائم کانادا Permanent Resident باشید
- شرایط مدت زمان حضور فیزیکی در کانادا را رعایت کرده باشید
- مالیات خود را در طول سالهای زندگی در کانادا پرداخت کرده باشید
- در آزمون شهروندی کانادا پذیرفته شوید (مخصوص سنین بین ۱۸ تا ۵۴ سال)
- مهارت‌های زبانی خود را ثابت کنید (مخصوص سنین بین ۱۸ تا ۵۴ سال)
باید توجه داشت که متقاضیان شهروندی کانادا زمانی می‌توانند درخواست خود را به ثبت برسانند که در طول پنج سال گذشته، سه سال در کانادا زندگی کرده باشند، در این صورت با رعایت حقوق و قوانین شهروندی و داشتن شرایط لازم و همچنین ارائه مدارک فوق می‌توانند برای شهروندی کانادا درخواست کنند. این معیارها در ادامه با جزئیات بیشتری تشریح شده‌اند.
وضعیت اقامت دائم کانادا
چه با ویزای کار وارد کانادا شده باشید و چه برای تحصیل در کانادا وارد خاک این کشور شده باشید، برای درخواست شهروندی باید کارت اقامت کانادا را دریافت کرده باشید و حداقل سه‌سال را در این سرزمین زندگی کنید. این سه سال می‌تواند بی‌وقفه و بدون ترک خاک باشد، یا سه‌سال حضور در بازه 5 سال باشد.
همان‌طور که گفتیم، برای گرفتن تابعیت کانادا باید پیش‌تر اقامت دائم کانادا را دریافت کرد؛ البته الزامی نیست که کارت اقامت دائم (PR) در زمان درخواست تابعیت کانادا معتبر باشد، طبق قوانین اداره مهاجرت کانادا IRCC متقاضی با کارت PR منقضی‌شده هم می‌تواند درخواست خود را به ثبت برساند.
افزون بر این، داشتن وضعیت اقامت دائم کانادا مستلزم آن است که متقاضی به دلایل مختلف تحت پیگرد قانونی نباشد؛ به عبارت دیگر، اگر متقاضی مشمول حکم حذف (یا اخراج، Removal Order) باشد، امکان ثبت درخواست وجود نخواهد داشت.
نقض پرونده درخواست شهروندی نیز مانع رسیدن به نتیجه مطلوب می‌شود. اگر متقاضی شرایط و مدارک مورد نیاز اداره مهاجرت را مهیا نکند، درخواست او رد می‌شود. به عنوان مثال، یکی از نقصی‌های معمول پرونده درخواست شهروندی کانادا، ارائه ندادن غربالگری پزشکی‌ست که منجر به رد درخواست خواهد شد.
اگر فرد مقیم و متقاضی شهروندی کانادا، در پروسه مهاجرت قانون را زیر پا گذاشته باشد یا در طول دوره اقامت دائم از او تقلبی سر زده باشد و خلاف قوانین عمل کرده باشد، در پروسه درخواست شهروندی با مشکلات جدی رو به رو خواهد شد. رسیدگی به درخواست حق شهروندی حدود 12 ماه پس از تاریخ ثبت درخواست زمان نیاز دارد. یک‌سال زمان کافی برای بررسی موقعیت متقاضی و بررسی پیشینه او در طول دوران اقامت است.
الزامات حضور فیزیکی کانادا
قبل از ارائه درخواست تابعیت کانادا، باید حداقل سه سال (۱۰۹۵ روز) از پنج سال گذشته را در خاک کشور کانادا زندگی کرده باشید (البته به‌جز شرایط استثنایی). در نظر داشته باشید که طبق قوانین مهاجرتی این کشور، کودکان زیر ۱۸ سال نیز باید دارای اقامت دائم کانادا باشند، اما الزامی به رعایت شرایط سه‌ساله ندارند.
توصیه‌ی اداره مهاجرت کانادا (IRCC) این است که به هنگام محاسبه روزهای اقامت در کانادا، سعی کنید بعد از گذشت بیش از ۱۰۹۵ روز اقامت، درخواست اخذ تابعیت کانادا را ارسال کنید تا از این نظر مشکلی در پروسه درخواست شما ایجاد نشود.
اگر قبل از تبدیل شدن وضعیت خود به اقامت دائم کانادا به عنوان یک مقیم موقت یا پناهجو زندگی می‌کردید، می‌توانید مقداری از این زمان را نیز برای نیاز حضور فیزیکی خود محاسبه کنید. هر روزی که در پنج سال گذشته به عنوان مقیم موقت یا پناهجو در کانادا گذرانده‌اید، می‌تواند نصف روز محسوب شود. شما می‌توانید حداکثر ۳۶۵ روز به عنوان مقیم موقت یا پناهجو برای شرایط حضور فیزیکی خود استفاده کنید.
پرداخت و ثبت مالیات
در صورتی که قانون مالیات برای شما قابل اعمال باشد، ممکن است لازم باشد از پنج سال قبل از ارسال درخواست شهروندی کانادا تا زمان ثبت آن، حداقل مالیات مربوط به سه سال را پرداخت کنید. حتی در برخی موارد که کمتر از یک سال را هم در کانادا زندگی کرده باشید، ممکن است لازم باشد برای انجام کارهای زیر، اظهارنامه مالیات بر درآمد (Income Tax Return) را نیز در کنار دیگر مدارک ضروری ارائه کنید:
- مجبورید مالیات یک سال را پرداخت کنید.
- می‌خواهید درخواست بازپرداخت کنید.
- می‌خواهید سود و پرداخت‌های اعتباری خاصی را دریافت کنید.
قبولی در آزمون شهروندی کانادا
اگر در روزی که درخواست شهروندی کانادا را امضا می‌کنید بین ۱۸ تا ۵۴ سال سن داشته باشید، باید در آزمون شهروندی کانادا (Canadian Citizenship Test) شرکت کنید. این آزمون ۳۰ دقیقه‌ای شامل سوالات چندگزینه‌ای و سوالات درست یا غلط است.
می‌توانید زبان آزمون را از میان زبان انگلیسی یا فرانسوی انتخاب کنید. فراموش نکنید که نمره قبولی ۱۵ از ۲۰ است. در این آزمون سوالاتی در مورد حقوق و مسئولیت‌های کانادایی‌ها، تاریخ کانادا، جغرافیا، اقتصاد، دولت، قوانین و نمادها مطرح می‌شود.
اثبات مهارت‌های زبانی
دانش زبان انگلیسی یا فرانسوی یکی از شرایط بی‌چون‌وچرای اخذ شهروندی کاناداست! یکی دیگر از آزمون‌هایی که افراد بین ۱۸ تا ۵۴ سال برای گرفتن شهروندی کانادا باید در آن شرکت کنند، این است که ثابت کنند می‌توانند انگلیسی یا فرانسوی را در سطح ۴ یا بالاتر از معیارهای زبان کانادایی (CLB) صحبت کنند. اداره مهاجرت کانادا مهارت‌های زبانی شما را به روش‌های مختلفی ارزیابی می‌کند که عبارتند از:
- بررسی مدارکی که نشان میدهد شما مهارت‌های زبانی خاصی دارید
- بازبینی نحوه ارتباط شما با مقامات اداره شهروندی در طول فرآیند درخواست تابعیت کانادا
- ارزیابی مهارت‌های زبانی شما طی مصاحبه‌ای با یک مقام اداره شهروندی
یکی از نمونه‌های اثبات مهارت‌های زبانی شما این است که مدرکی ارائه دهید که نشان میدهد در یک برنامه آموزشی متوسطه یا پس از متوسطه به زبان انگلیسی یا فرانسوی شرکت کرده‌اید. اداره مهاجرت همچنین نتایج آزمون زبان انگلیسی یا فرانسوی شما را نیز به عنوان مدرک اثبات زبان می‌پذیرد.
موارد عدم احراز شرایط شهروندی کانادا
باید توجه داشت که حق شهروندی به تمامیِ متقاضیان آن ارائه نمی‌شود! مانند پروسه مهاجرت، ویزا و دریافت اقامت دائم کانادا، در این مرحله هم شرایط و سابقه متقاضی به دقت بررسی می‌شود. شهروندی کانادا به متقاضیانی که وضعیت زیر را دارند تعلق نمی‌گیرد:
- شرط حداقل روزهای اقامت در کانادا را رعایت نکنید.
- نتوانید انگلیسی یا فرانسوی صحبت کنید.
- از شرکت در آزمون شهروندی یا مصاحبه خودداری کنید.
- نتوانید مدارک مورد نیاز برای اقامت را ارائه کنید.
البته چندین موضوع قانونی و جنایی دیگر هم وجود دارد که ممکن است باعث شود شرایط تابعیت کانادا را نداشته باشید. اگر یکی از موارد زیر در مورد شما صدق می‌کند، ممکن است واجد شرایط شهروندی کانادا نباشید:
- طی پنج سال گذشته تابعیت شما سلب شده است.
- در سه سال گذشته به یک اتهام جنایی محکوم شده باشید.
- در زندان باشید یا در حال گذراندن دوران آزادی مشروط خود باشید.
- تحت حکم حذف (اخراج) از کانادا باشید.
- به دلیل جنایت جنگی یا جنایت علیه بشریت تحت بازجویی باشید یا محکوم شده باشید.